Overslaan en naar de inhoud gaan

Vlaams Gewest

Bij de uitrol van zijn glasvezelnetwerk moet elke operator de nodige vergunningen of toelatingen aanvragen. De exacte vereisten en bepalingen kunnen verschillen afhankelijk van de locatie of regio. Hieronder wordt een kort overzicht geschetst voor het Vlaamse Gewest. Dit overzicht heeft geenszins de bedoeling exhaustief te zijn, zeker wat de lokale wetgeving betreft. Een operator die glasvezel wenst uit te rollen in een bepaalde gemeente of stad, neemt dan ook het best eerst contact op met het gemeentebestuur of stadsbestuur, de stedenbouwkundige dienst van de gemeente of stad, enzovoort.

Omgevingsvergunning

In principe moet er in het Vlaamse Gewest een omgevingsvergunning aangevraagd worden wanneer er stedenbouwkundige handelingen worden uitgevoerd. Er zijn echter behoorlijk wat vrijstellingen voor telecomnetwerken, zoals opgenomen in het vrijstellingsbesluit van de Vlaamse Regering.

Er is (onder andere) geen omgevingsvergunning vereist voor:

  • glasvezelkabel en aanhorigheden die in openbaar domein worden aangelegd (art. 10).
  • de plaatsing van kabels, leidingen en bijbehorende aanhorigheden (zoals aansluitdozen) aan de buitenkant van bestaande gebouwen indien in een onopvallende kleur en indien deze niet boven het gebouw uitsteken (art. 12.4)
  • de plaatsing van ondergrondse technische installaties en leidingen en kabels naar zend- en ontvangstinstallaties voor telecommunicatie (art. 12.4).

Dit impliceert dat er meestal geen omgevingsvergunning vereist is.

Indien wel vereist, zijn de bepalingen als volgt:

  • Verplicht digitaal aan te vragen via het omgevingsloket, met het normenboek “infrastructuur”.
  • Maximale termijn na het volledig verklaren van het dossier: 120 dagen.
  • Dossiertaks: maximaal 500 euro.
  • Geldigheid: binnen 2 jaar moeten de werkzaamheden starten.

KLIP en GIPOD

Iedereen die grondwerken plant (behalve manuele werkzaamheden), moet een KLIP-planaanvraag indienen om hinder aan bestaande pijpleidingen en kabels te vermijden. Meer informatie over KLIP is te vinden op deze pagina op de website. 

Daarnaast moeten sommige types werkzaamheden ook ingegeven worden in GIPOD. Dit platform wordt eveneens gebruikt om de werkzaamheden te coördineren (“synergie”) met andere partijen om zo weinig mogelijk hinder te veroorzaken. Voor meer informatie, ook over de bijhorende verplichtingen, zie de pagina over GIPOD op deze site.

Domeintoelating

Voor er gestart wordt met de werkzaamheden op het openbaar domein, legt de operator de uitvoering van deze werkzaamheden voor aan de gemeente om een toelating te krijgen om het domein te gebruiken of in te nemen. Indien het gewestwegen betreft, kan een aparte aanvraag bij het Agentschap Wegen en Verkeer ook nodig zijn.

De exacte bepalingen om dit aan te vragen kunnen per gemeente of stad verschillen, al heeft het merendeel van de Vlaamse steden en gemeenten de 'code nuts' ondertekend waarin een uniforme procedure werd vastgelegd. Meer informatie over de 'code nuts' volgt verder op de pagina. In de toekomst zal dit zoveel mogelijk via GIPOD gebeuren.

Signalisatievergunning

Indien de werkzaamheden een impact hebben op het verkeer, is een signalisatievergunning vereist. De signalisatievergunning verduidelijkt welke verkeersborden en welk waarschuwingsmateriaal geplaatst zullen worden. Deze vergunning wordt vrij kort voor aanvang van de werkzaamheden bij de gemeente of lokale politie en eventueel bij het Agentschap Wegen en Verkeer (als het hun wegen betreft) aangevraagd. Ook dit wordt beschreven in de 'code nuts' voor de gemeenten die deze code aangenomen hebben.

Sperperiodes

Op lokaal vlak worden er sperperiodes vastgelegd na de uitvoering van sommige werkzaamheden. Dit betekent dat er in principe een aantal jaren lang geen nieuwe werkzaamheden mogelijk zijn, om de hinder voor omwonenden te beperken. Dit moet dan ook alle (nuts)operatoren en wegbeheerders aanmoedigen om hun werken zoveel mogelijk tegelijkertijd uit te voeren. Sperperiodes in Vlaanderen worden op lokaal vlak vastgelegd, maar ook daarover zijn er bepalingen vastgelegd in de 'code nuts' (zie verder).

Merk op dat een gemeente of stad ook kan vastleggen dat er geen werkzaamheden mogelijk zijn op bepaalde momenten in het jaar (bijv. de zomerperiode in de kustgemeentes).

Code nuts gemeentewegen

'Code nuts' of 'code nutswerken langs gemeentewegen' is een afsprakenkader tussen de gemeenten en de netwerkbeheerders voor een betere coördinatie en kwaliteit van infrastructuurwerkzaamheden, van planning tot uitvoering en oplevering. Voor meer informatie hierover, zie de bijbehorende pagina op de website van de VVSG.

Het grootste deel van de Vlaamse gemeentes en steden heeft dit afsprakenkader aangenomen (de lijst is beschikbaar op de website van de VVSG). Voor de andere gemeentes en steden kunnen andere bepalingen van toepassing zijn, en wendt men zich het best tot het lokaal bestuur.

Enkele bepalingen in de 'code nuts' zijn:

  • Werk wordt opgesplitst in categorie 1, 2 en 3 en specifieke of dringende werkzaamheden:
  Categorie 1 Categorie 2 Categorie 3
Inhoud “Groot werk”: Een oppervlak > 50 m² of een lengte van > 100 meter, ofwel een boring van > 50 meter “Klein werk”: Geen categorie 1, met een oppervlak > 3 m² of lengte van > 10 meter, ofwel een boring van > 10 meter “Puntwerk”: Een oppervlak <= 3 m² of lengte van <= 10 meter, ofwel een boring van <= 10 meter
Sperperiodes Ja (2/5 jaar) / /
Vraag voor werken Ja Ja /
Algemene toelating Nee Nee Ja
Melding bij start werk Uiterlijk 5 werkdagen voor start werkzaamheden Uiterlijk 5 werkdagen voor start werkzaamheden Uiterlijk op de eerstvolgende werkdag na start van werkzaamheden
Signalisatieaanvraag Ja, antwoord binnen 1 maand Ja, antwoord binnen 1 maand Indien met verkeershinder. Antwoord binnen 5 werkdagen
Jaarvergunning voor signalisatie mogelijk Nee Nee Ja, indien zonder verkeershinder
Informatieplicht bewoners Schriftelijk, tenminste 48 u voor de start van de werkzaamheden Schriftelijk, tenminste 48 u voor de start van de werkzaamheden Een bord bij de plaats van de werkzaamheden met o.a. contactgegevens, en uiterlijk op de dag dat het werk start een kaart in de brievenbus van omwonenden.
  Specifieke werkzaamheden Dringende werkzaamheden
Inhoud Werk dat niet onder de andere categorieën valt en waarvoor specifieke afspraken moeten gemaakt worden met de gemeente, bijv. systematische vernieuwing van klantaansluitingen vanaf 5 gebouwen Elk werk, onafhankelijk van de grootte, dat onmiddellijk moet worden uitgevoerd voor de veiligheid of de continuïteit van de nutsfunctie of om verdere schade te voorkomen
Sperperiodes    
Vraag voor werken Ja /
Algemene toelating Nee Ja
Melding bij start werk Uiterlijk 5 werkdagen voor start werkzaamheden Uiterlijk op de eerstvolgende werkdag na start werkzaamheden
Signalisatieaanvraag Ja, antwoord binnen 1 maand. Voor klantaansluitingen geldt antwoordtermijn van 5 werkdagen. Zo kort mogelijk
Jaarvergunning voor signalisatie mogelijk Nee Ja
Informatieplicht bewoners Schriftelijk, ten minste 48 u voor de start van de werkzaamheden Een bord bij de plaats van de werkzaamheden met o.a. contactgegevens, en uiterlijk op de dag dat het werk start een kaart in de brievenbus van omwonenden.
  • Sperperiodes duren 2 jaar, behalve indien het openbaar domein heringericht werd of er een opwaardering was van de bovenbouw: dan geldt een sperperiode van 5 jaar. Sperperiodes kunnen opgevraagd worden bij de gemeentes, of zullen in de toekomst zichtbaar zijn in GIPOD.
  • Vóór bepaalde werkzaamheden legt het nutsbedrijf of de operator de uitvoering van de werken voor aan de gemeente (“vraag voor werken”).
  • Bepaalde werkzaamheden vallen onder een algemene toelating. Na de eerste goedkeuring wordt de algemene toelating één keer per jaar besproken. Indien er geen antwoord is van de gemeente binnen twee maanden na de aanvraag, dan geldt dit als goedkeuring. Werkzaamheden die onder de algemene toelating vallen, moeten nog steeds worden gemeld, uiterlijk op de eerstvolgende werkdag na de start van het werk. Hiervoor wordt zoveel mogelijk GIPOD gebruikt.
  • De signalisatieaanvraag waarin de aannemer zijn signalisatieplan beschrijft moet ingediend worden bij de gemeente of de politie. De antwoordtermijn hangt af van de categorie. De signalisatieaanvraag mag parallel ingediend worden met de vraag voor het werk.
  • De operator is verplicht de bewoners/handelaars/enz. te informeren over de hinder.
  • Een belangrijk aandachtspunt is dat de aannemer de werkzone herstelt volgens de regels van de kunst en met de oorspronkelijke materialen. Meer concrete informatie hierover is terug te vinden in de 'code nuts'. Als de gemeente een werk toelaat in de sperperiode van 5 jaar, dan kan ze bijkomende voorwaarden opleggen voor het herstel om te vermijden dat het herstel in de bovenbouw zichtbaar is.

Bepalingen voor gewestwegen

Voor werkzaamheden op gewestwegen, onder het beheer van het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV), werd een apart protocol afgesproken, namelijk het “Protocol voor infrastructuur- en nutswerken op het domein van het Vlaamse Gewest”.

Daarnaast is er ook een “Praktische Leidraad voor werken in de omgeving van nutsinfrastructuur op het openbaar domein in Vlaanderen”.